راهنمای جامع خرید ویدیو پروژکتور
اگر قصد خرید ویدیو پروژکتور دارید، پس امروز در «درجه» با ما همراه باشید تا شما را با چندوچون خرید این وسیله آشنا کنیم.
خانگی، بیزینسی یا جیبی؟
ویدیو پروژکتورها را از لحاظ کارایی می‌توان به سه گروه تقسیم کرد:
ویدیو پروژکتور خانگی؛ مکمل تفریح و سرگرمی
ویدیو پروژکتورهای خانگی برای تماشای فیلم و فوتبال و انجام بازی‌های ویدیویی محشرند. حتما می‌پرسید چرا؟
بزرگی تصویر ویدیو پروژکتورهای خانگی می‌تواند ۳۶ برابر تلویزیون‌های پروضوح ۵۰ اینچی باشد. در ساخت این ویدیو پروژکتورها به‌طور خاص روی کیفیت تصویر و کنتراست بالا کار می‌شود. بنابراین در تصویر ویدیو پروژکتورهای خانگی شاهد هستیم که رنگ‌های مشکی را عمقی نمایش می‌دهند و از شدت رنگ پرمایه‌ای برخوردارند. فن کم‌صدایی هم دارند و برای اتصال به سینمای خانگی به درگاه‌های HDMI (درگاهی ارتباطی یا همان پورت برای انتقال هم‌زمان صوت و تصویر با کیفیت بالا) مجهزند.
منتها کیفیت تصویر این ویدیو پروژکتورها در فضاهای تاریک بهتر حس می‌شود. اگر کنترل نور محیطی برایتان مقدور نیست، در این گروه از ویدیو پروژکتورها سراغ مدلی بروید که روشنایی تصویر بیشتری داشته باشد (درمورد روشنایی تصویر ویدیو پروژکتورها پایین‌تر توضیح داده‌ایم) و برای پرده نمایش هم ترجیحا از بین انواع انعکاسی انتخاب کنید تا در فضاهای نیمه‌روشن یا حتی کاملا روشن همچنان تصویری باکیفیت ببینید.
ویدیو پروژکتور بیزینسی؛ مناسب محیط‌های کاری و آموزشی
اگر برای جلسات کاری یا محیط‌های آموزشی به ویدیو پروژکتور احتیاج دارید، به شما ویدیو پروژکتورهای بیزینسی را پیشنهاد می‌کنیم. این ویدیو پروژکتورها را در بازار به‌اسم ویدیو پروژکتورهای مولتی‌مدیا و دیتا ویدیو پروژکتور هم می‌شناسند.
تصویر ویدیو پروژکتورهای بیزینسی روشن‌تر از ویدیو پروژکتورهای خانگی است. این گروه از ویدیو پروژکتورها برای اتاق جلسه یا کلاس درس که معمولا نور محیطی زیادی دارند گزینه مناسب‌تری شمرده می‌شوند. بیشتر هم برای ارائه تصاویر غیرمتحرک از قبیل نمودار و پاورپوینت به‌درد می‌خورند. اما نه اینکه برای محتواهای چندرسانه‌ای و مصارف سرگرمی کلا غیرقابل‌استفاده باشند.
این ویدیو پروژکتورها در بعضی مدل‌ها از پورت HDMI و قابلیت اتصال بی‌سیم هم برخوردارند.
ویدیو پروژکتور جیبی؛ چندکاره و قابل‌حمل
اگر ویدیو پروژکتوری می‌خواهید که به‌راحتی قابل‌حمل باشد، پس بی‌بروبرگشت باید ویدیو پروژکتورهای پیکو یا جیبی را انتخاب کنید. این ویدیو پروژکتورها ابعاد جمع‌وجور و وزن سبکی دارند و به‌درد سفرهای کاری می‌خورند. برای تماشای عکس و فیلم در محافل کوچک هم اتفاقا به‌کار می‌آیند.
LCoS، LDP یا LCD؟
ویدیو پروژکتورها براساس نحوه تولید تصویر به سه نوع تفکیک می‌شوند:
ویدیو پروژکتور DLP؛ تصویر شارپ با کنتراست بالا
دو نوع ویدیو پروژکتور DLP داریم: تک‌تراشه‌ای و سه‌تراشه‌ای.
تک‌تراشه‌ای‌ها رایج‌تر و ارزان‌ترند و تقریبا شارپ‌ترین تصویر را در میان ویدیو پروژکتورهای خانگی به‌نمایش می‌گذارند. تولید رنگ در این ویدیو پروژکتورها به‌وسیله چرخه رنگ و چرخش سریع بین رنگ‌های اصلی صورت می‌گیرد. به همین دلیل شاید گاهی بعضی صحنه‌ها را رنگین‌کمانی نشان دهند. اما سه‌تراشه‌ای‌ها این مشکل را ندارند، چراکه برای هر رنگی تراشه DLP جدا داخل‌شان تعبیه شده است. منتها به‌دلیل پیچیدگی‌های ساختاری گران‌ترند.
درمجموع تصویر ویدیو پروژکتورهای DLP شارپ و با تأخیر کم است. فقط اینکه از بابت کیفیت تولید رنگ‌های مشکی بهترین نیستند.
ویدیو پروژکتور LCoS؛ عمقی‌ترین مشکی‌ها با بالاترین نسبت کنتراست
پروژکتورهای LCoS رنگ‌های مشکی را عمقی‌تر از سایر انواع ویدیو پروژکتورها و با بالاترین نسبت کنتراست نمایش می‌دهند. اما تصویری که تولید می‌کنند به اندازه سایر ویدیو پروژکتورها روشن نیست. به همین دلیل بیشتر برای فضاهای تاریک و پرده‌‌نمایش‌های حداکثر ۱۳۰ اینچی پیشنهادشان می‌کنیم. اندکی مشکل تاری تصویر در صحنه‌های فست موشن (صحنه‌های شامل حرکت سریع سوژه) را هم به دیگر معایب این ویدیو پروژکتورها اضافه کنید.
ویدیو پروژکتور LCD؛ حد وسط DLP و LCoS
ویدیو پروژکتورهای LCD از لحاظ مزایا و معایب چیزی بین DLP و LCoS محسوب می‌شوند. تصویر این ویدیو پروژکتورها به اندازه انواع DLP روشن نیست. اما تصویر روشن‌تری به‌نسبت ویدیو پروژکتورهای LCoS تولید می‌کنند. درضمن در نمایش صحنه‌های فست موشن از LCoSها بهترند. اما در این مورد باز هم به‌پای DLP نمی‌رسند.
علاوه‌بر اینها ویدیو پروژکتورهای LCD از DLPها کم‌صداتر و کم‌مصرف‌تر و در کیفیت تولید رنگ‌های مشکی هم سرترند. بااین‌حال نسبت کنتراست‌شان به اندازه LCoS بالا نیست. ولی از LCoSها خوش‌قیمت‌‌ترند.
منابع نور ویدیو پروژکتورها را می‌شناسید؟
در ویدیو پروژکتورها برای تولید نور از لامپ، لیزر یا LED استفاده می‌شود:
ویدیو پروژکتور لامپی؛ مقرون‌به‌صرفه‌ترین گزینه موجود
در اغلب ویدیو پروژکتورها از لامپ استفاده می‌شود، چراکه مقرون‌به‌صرفه‌تر و درصورت خرابی به‌راحتی قابل‌تعویض است. لامپ ویدیو پروژکتور معمولا ۳ تا ۴ هزار ساعت عمر می‌کند. عمر مفید لامپ در جدول مشخصات ویدیو پروژکتورها ذکر می‌شود.
تصویر ویدیو پروژکتورهای لامپی نسبتا روشن محسوب می‌شود. اما اگر روی شدت روشنایی خیلی تأکید دارید و مشکل قیمت برایتان مطرح نیست، بهتر است درعوض از بین ویدیو پروژکتورهای لیزری انتخاب کنید.
ویدیو پروژکتور لیزری؛ گران اما باکیفیت
تصویر ویدیو پروژکتورهای لیزری از انواع لامپی روشن‌تر است. درضمن این ویدیو پروژکتورها احتیاجی به تعویض لامپ ندارند. یعنی اگر قرار است زیاد از دستگاه کار بکشید، باوجود اینکه ویدیو پروژکتورهای لیزری گران‌ترند، در طولانی‌مدت به‌دلیل عدم نیاز به تعویض لامپ انتخاب مقرون‌به‌صرفه‌تری خواهند بود.
این ویدیو پروژکتورها در مقایسه با لامپی‌ها کنتراست بالاتر و طیف رنگی گسترده‌تری دارند و درنهایت تصاویر واقعی‌تری تولید می‌کنند. به‌اضافه اینکه به‌نسبت ویدیو پروژکتورهای لامپی کم‌مصرف‌ترند. تنها عیب‌شان هم را می‌توان قیمت بالا دانست.
ویدیو پروژکتور LED؛ بادوام و کم‌مصرف
لامپی که در ویدیو پروژکتورهای LED استفاده می‌شود تا تقریبا ۲۰ هزار ساعت عمر می‌کند. فقط اینکه لامپ‌های LED بیشتر در ویدیو پروژکتورهای جیبی استفاده می‌شوند. رنگ تصویر این ویدیو پروژکتورها به‌نسبت انواع لامپی بهتر است. ضمنا چون فن خنک‌کننده ندارند از ویدیو پروژکتورهای لامپی کم‌مصرف‌تر و کم‌صداترند.
از میزان لومِن چه می‌دانید؟
گفتیم که هرچه پروژکتوری روشنایی بیشتری داشته باشد، تصویرش در فضاهای روشن یا از فاصله دور به‌مراتب واضح‌تر خواهد بود. روشنایی تصویر پروژکتورها را با واحدی به‌اسم لومن می‌سنجند. هرچه میزان لومن بالاتر باشد، روشنایی تصویر بیشتر خواهد بود. اگر محلی که برای نصب پروژکتور درنظر گرفته‌اید، فاصله کمی با دیوار یا پرده نمایش دارد یا به اندازه کافی تاریک است، نیازی به پروژکتورهای دارای لومن بالا نخواهید داشت.
برای پروژکتورهای خانگی ۱۰۰۰ لومن هم درصورت تاریک‌بودن فضا می‌تواند کفایت کند. اما اگر کنترل نور محیطی برایتان مقدور نیست، قاعدتا باید پروژکتورهای دارای لومن بالاتر را انتخاب کنید. برای فضاهای وسیع یا آلوده به نورهای محیطی لومن حدود ۲۰۰۰ و بالاتر را پیشنهاد می‌کنیم. برای فضاهای معمولی هم حدود ۱۵۰۰ لومن می‌تواند مناسب باشد.
نسبت کنتراست چه تأثیری در کیفیت تصویر دارد؟
نسبت کنتراست نشان‌دهنده تفاوت روشنایی‌ها و تیرگی‌های تصویر است. هرچه نسبت کنتراست بالاتر باشد، سایه‌روشن‌ها بیشتر به‌چشم می‌آیند. به‌عبارتی تصویر با عمق و جزئیات واضح‌تری دیده می‌شود. نسبت کنتراست در ویدیو پروژکتورهای خانگی اهمیت بیشتری دارد. ویدیو پروژکتورهای بیزینسی چون معمولا در فضاهای روشن استفاده می‌شوند، به‌دلیل وجود نور محیطی جلوی دیده‌شدن کنتراست را تا حدودی می‌گیرند.
برای خرید ویدیو پروژکتور نسبت کنتراست حداقل ۱۰۰۰:۱ را مدنظر داشته باشید. اما این را هم بدانید که نسبت کنتراست بالا لزوما به‌معنی تصویر باکیفیت‌تر نیست.
چه راهی برای تشخیص رزولوشن مناسب وجود دارد؟
تصویر در ویدیو پروژکتورها درست مثل سایر نمایشگرها به پیکسل نمایش داده می‌شود. پس هرچه تعداد پیکسل‌ها بیشتر باشد، رزولوشن یا وضوح تصویر هم بالاتر می‌رود. برای ویدیو پروژکتورهای خانگی رزولوشن‌های بالا را پیشنهاد می‌کنیم تا در فاصله نزدیک با پرده نمایش هم کیفیت تصویر داشته باشید.
رزولوشن ویدیو پروژکتورهای مدل‌پایین در حد ۴۸۰ پیکسل است. اما با رزولوشن ۷۲۰ یا ۱۰۸۰ پیکسل در ویدیو پروژکتورهای مدل‌بالاتر می‌توانید تصاویری با کیفیت HD ببینید. ویدیو پروژکتورهای با رزولوشن 4K هم داریم که از HD تصویر باکیفیت‌تری دارند.
سازگاری رزولوشن ویدیو پروژکتور با رزولوشن منبع اتصال هم در رزولوشن خروجی شرط است. مثلا برای پخش‌کننده‌های بلورِی (بلورِی نوعی دیسک نوری با قابلیت ذخیره‌سازی تصاویر ویدیویی پروضوح است) باید ویدیو پروژکتور ۱۰۸۰ پیکسلی داشته باشید تا بتوانید با رزولوشن کامل فیلم ببینید. یا برای لپ‌تاپ‌های دارای رزولوشن ۷۶۸ × ۱۰۲۴ پیکسل (XGA) ویدیو پروژکتوری را پیشنهاد می‌کنیم که نسبت تصویر ۴ به ۳ (۴:۳) داشته باشد.
رایج‌ترین انواع نسبت تصویر در ویدیو پروژکتورهای خانگی عبارت‌اند از:
- استاندارد (نسبت تصویر ۴:۳): مناسب برای تماشای فیلم‌های کلاسیک و DVD؛
- پرده‌عریض یا همان وایداِسکرین (نسبت تصویر ۱۶:۹): مناسب برای اتصال به تلویزیون‌های DVD، HDهای پرده‌عریض و پخش‌کننده‌های بلورِی؛
- سینماسکوپ (نسبت تصویر ۲٫۳۵:۱ یا ۲٫۴:۱): با این فرمت انگار خود سینما را به خانه آورده‌اید.
انواع نسبت تصویر در ویدیو پروژکتورهای بیزینسی هم به‌قرار زیر است:
- استاندارد (نسبت تصویر ۴:۳): ویدیوپروژکتورهای دارای رزولوشن ۶۰۰ × ۸۰۰ پیکسل (SVGA) و ۷۶۸ × ۱۰۲۴ پیکسل (XGA) برای ارائه پاورپوینت و رزولوشن‌های بالاتر ازجمله ۱۰۵۰ × ۱۴۰۰ پیکسل (+SXGA) برای نمایش جزئیات عکس و نمودار مناسب‌اند؛
- پرده‌عریض (نسبت تصویر ۱۶:۹): مانند ویدیو پروژکتورهای ۸۰۰ × ۱۲۸۰ پیکسل (WXGA) که با لپ‌تاپ‌ها و دستگاه‌های دارای خروجی وایداِسکرین سازگارند.
نسبت بُرد را هم باید در انتخاب لحاظ کرد؟
نسبت برد به اندازه تصویر ویدیو پروژکتور در فاصله معینی از پرده نمایش اشاره دارد. مثلا ویدیو پروژکتوری با نسبت تصویر ۱٫۸:۱ در فاصله تقریبا ۲٫۵ متری از پرده نمایش تصویری به عرض حدود ۱٫۵ متر تولید می‌کند. نسبت برد درصورتی حائز اهمیت خواهد بود که قرار باشد ویدیو پروژکتورتان را جای ثابتی نصب کنید.
اگر مجبورید به‌دلیل محدودیت فضا ویدیو پروژکتور را در فاصله نزدیکی از پرده نمایش نصب کنید، پس به ویدیو پروژکتوری با نسبت برد کوتاه احتیاج خواهید داشت. ویدیو پروژکتورهایی را که نسبت برد کوتاه‌تری دارند، می‌توانید نزدیک‌تر به پرده نمایش نصب کنید و بااین‌حال تصویر عریضی روی پرده داشته باشید.
قابلیت بزرگ‌نمایی لنز چه کاربردی دارد؟
با تنظیم بزرگ‌نمایی لنز می‌توانید اندازه تصویر را تغییر دهید. یعنی دیگر نیازی نیست برای تغییر تصویر به ابعاد دلخواه‌تان جای ویدیو پروژکتور را عوض کنید.
هرچه نسبت بزرگ‌نمایی بالاتر باشد، می‌توانید اندازه تصویر را بزرگ‌تر کنید. مثلا با نسبت بزرگ‌نمایی ۱٫۲ می‌توان اندازه تصویر را ۲۰ برابر اندازه حداقل بزرگ‌تر کرد. یا با نسبت بزرگ‌نمایی ۲ اندازه تصویر تا دو برابر قابل‌افزایش است.
منتها دقت داشته باشید که همه ویدیو پروژکتورها از این قابلیت برخوردار نیستند. در بعضی مدل‌ها برای اینکه ابعاد ویدیو پروژکتور جمع‌وجورتر دربیاید لنز زوم ندارند.
قابلیت‌هایی ازجمله تصحیح کیستون و جابه‌جایی لنز چقدر نیازند؟
اگر به هر دلیلی قادر به نصب ویدیو پروژکتور با زاویه قائم نسبت به پرده نمایش نیستید، پس قابلیت اصلاح زاویه نمایش یا کیستون حتما به‌دردتان می‌خورد، چون این قابلیت کجی زاویه پروژکتور را دیجیتالی تصحیح می‌کند و تصویر را درنهایت به‌صورت چهارگوش کامل روی پرده می‌اندازد. جابه‌جایی لنز هم قابلیت دیگری است که برای تنظیم دستی زاویه لنز کاربرد دارد.
ازآنجایی‌که با جابه‌جایی لنز رزولوشن تصویر تغییر نمی‌کند، برای تصحیح زاویه تصویر، جابه‌جایی لنز از قابلیت اصلاح کیستون بهتر است. اصلاح کیستون تقریبا روی همه ویدیو پروژکتورهای بیزینسی و جیبی که جای ثابتی نصب نمی‌شوند وجود دارد. اما جابه‌جایی لنز قابلیتی است که بیشتر در ویدیو پروژکتورهای مدل‌بالای خانگی که در محل ثابتی روی دیوار یا سقف نصب می‌شوند به‌چشم می‌خورد.
قابلیت‌های جانبی دیگری که شاید نیاز شوند، کدام‌اند؟
امکان پخش سه‌بعدی قابلیت جانبی دیگری است که اتفاقا در ویدیو پروژکتورهای خانگی طرفداران زیادی دارد. برای بهره‌مندی از این قابلیت باید دستگاهی که به ویدیو پروژکتور وصل می‌شود هم از امکان پخش سه‌بعدی برخوردار باشد. ازجمله سایر قابلیت‌های جانبی کاربردی می‌توان به امکان پخش بی‌سیم اشاره کرد. با این قابلیت می‌توانید فایل‌های موردنظرتان را بدون نیاز به اتصال مستقیم لپ‌تاپ به ویدیو پروژکتور روی پرده نمایش پخش کنید. وجود ریموت کنترل هم برای انجام تنظیمات از راه دور کار با ویدیو پروژکتورها را راحت می‌کند.
وجود کدام درگاه‌ها در ویدیو پروژکتورهای خانگی و بیزینسی ضرورت دارد؟
ویدیو پروژکتورهای خانگی باید شامل یک یا چند ورودی HDMI برای اتصال به دستگاه‌های پخش یا کنسول‌های بازی باشند. در این گروه از ویدیو پروژکتورها وجود درگاه‌های دیگری همچون کامپونِنت ویدیو (درگاهی سه‌تایی برای انتقال داده‌های ویدیویی)، VGA (ازجمله درگاه‌های استاندارد نسبتا قدیمی برای انتقال تصویر)، کارت SD و USB هم کاربردی است. خروجی صدا هم برای اتصال پروژکتور به سیستم‌های صوتی لازم می‌شود.
درگاه‌های ورودی در ویدیو پروژکتورهای بیزینسی معمولا شامل VGA و USB است. بعضی از مدل‌ها شامل ورودی‌های DVI (ازجمله درگاه‌های استاندارد برای اتصال منابع ویدیویی به دستگاه‌های پخش‌کننده) و HDMI هم می‌شوند. این گروه از ویدیو پروژکتورها اغلب‌شان به سیستم صوتی داخلی مجهزند. اما کیفیت صدای چندانی ندارند. برای کیفیت صدای بهتر پیشنهاد می‌کنیم درگاه صوتی دستگاه را هم چک کنید تا بتوانید درصورت نیاز از اسپیکرهای قوی برای پخش صدا بهره ببرید.
برای پرده نمایش چه گزینه‌هایی وجود دارند؟
برای استفاده از ویدیو پروژکتور لزوما به پرده نمایش نیازی نیست. می‌توانید تصویر را روی دیوار سفید هم بیندازید. این در حالی است که اگر پرده نمایش داشته باشید، تصویر را باکیفیت‌تر و روشن‌تر خواهید دید. پرده‌های سفید به تقویت روشنایی تصویر کمک می‌کنند و برای محیط‌های کاری و آموزشی گزینه مناسبی محسوب می‌شوند. پرده‌های خاکستری در تقویت کنتراست رنگ‌ها مؤثرند و بیشتر برای استفاده در منازلی که نور محیطی دارند، مناسب‌اند.
چهار نوع پرده نمایش برای ویدیو پروژکتورها وجود دارد:
- برقی: پرده‌های برقی با دکمه بالاپایین می‌روند. این نوع پرده‌ها را ضمنا می‌توانید از دور بازوبسته کنید.
- ثابت: پرده‌های ثابت را نمی‌توان بازوبسته کرد. بلکه باید همان‌جایی که نصب می‌شوند به‌همان شکل باقی بمانند.
- دستی: پرده‌های دستی با کشیدن بازوبسته می‌شوند و برای هم خانه و هم محیط‌های کاری و آموزشی کاربرد دارند.
- قابل‌حمل: پرده‌های قابل‌حمل از قابلیت جمع‌شوندگی برخوردارند و سه‌پایه‌ای هم برای نگه‌داشتن پرده در حالت باز دارند.
اندازه پرده نمایش را هم باید متناسب با نسبت تصویر ویدیو پروژکتور انتخاب کنید.
بازه قیمتی ویدیو پروژکتورها در چه حدودی است؟
بازه قیمتی ویدیو پروژکتورها در معمولی‌ترین مدل‌ها از حدود ۱ میلیون تومان شروع می‌شود و در مدل‌های پیشرفته‌تر به بالای ۱۰ میلیون تومان و بیشتر هم می‌رسد. قیمت به به عوامل زیادی بستگی دارد و تک‌تک عواملی که تا به اینجا بررسی کردیم روی قیمت تأثیرگذار خواهند بود. این را هم بدانید که ارزان‌ترین‌ها پاسخ‌گوی همه انتظاراتی که از یک ویدیو پروژکتور خوب می‌رود نخواهند بود و اگر کمی بیشتر هزینه کنید ضرر نکرده‌اید.
و اما سخن پایانی
عمده نکاتی را که برای خرید ویدیو پروژکتور باید مدنظر داشت با هم مرور کردیم. اگر ویدیو پروژکتور را بیشتر برای فیلم‌دیدن می‌خواهید، در بین انواع DLP به‌دنبال انتخاب مدل مناسب بگردید. مدل انتخابی‌تان را هم حتما از لحاظ شدت روشنایی و ورودی HDMI چک کنید. باتوجه‌به تنوع مدل‌های موجود در بازار امیدواریم با این راهنما سختی انتخاب را برایتان راحت‌تر کرده باشیم.
