حساسیت پوستی در کودکان؛ علائم، دلایل و درمان
حساسیت و آلرژی معمولا ما را به یاد عطسه و سرفه، آبریزش بینی و قرمزی چشم‌ها می‌اندازد. اما واکنش‌های آلرژی تنها به این علائم خلاصه نمی‌شوند و می‌توانند انواع مختلفی داشته‌باشند. یکی از انواع بروز حساسیت، حساسیت پوستی است که در آن بر روی پوست علائم و نشانه‌هایی دیده می‌شود. این علائم می‌توانند به شکل دانه‌های قرمز، خارش و یا خشکی پوست باشند.
حساسیت در کودکان نگران‌کننده‌تر از بزرگسالان است. همچنین حساسیت‌های پوستی معمولا جلوه بیشتری در کودکان دارد و توجه پدر و مادر را به سرعت جلب می‌کند. اگر اطلاعات کافی از انواع حساسیت‌های پوستی کودکان و علائم آن‌ها نداشته‌باشیم، نمی‌توانیم برخورد مناسبی نشان دهیم. از طرفی، پدر و مادر باید بدانند که در صورت بروز حساسیت پوستی در کودکان، به دکتر کودکان (متخصص اطفال) مراجعه کنند.
در صورتی که تمایل دارید درباره حساسیت پوستی در کودکان و انواع این واکنش‌های آلرژیک پوستی بدانید، با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
انواع حساسیت پوستی در کودکان
راش‌ها یا قرمزی‌های پوستی در کودکان زیاد اتفاق می‌افتند، مخصوصا اگر هوا خشک باشد. اما مواردی که معمولا از بین نمی‌روند و برای مدتی بر روی پوست باقی می‌مانند، آلرژی یا حساسیت‌های پوستی هستند. از معمول‌ترین انواع حساسیت در کودکان، حساسیت‌های پوستی هستند که به وفور در آن‌ها دیده‌می‌شوند و برای پدر و مادر ایجاد نگرانی می‌کنند. حساسیت‌های پوستی انواع مختلفی دارند که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
۲. اگزما
از هر 10 کودک یکی از آن‌ها اگزما از خود نشان می‌دهد. اگزما نوعی حساسیت پوستی است که با راش‌های قرمزی که خارش دارند خود را نشان می‌دهند. بیشتر مواقع اگزما در کودکان 1 تا 5 سال خود را نشان می‌دهد. معمولا دلیلی برای اگزما در بدن کودک پیدا نمی‌شود، اما از معمول‌ترین دلایل آن‌ها آلرژی به برخی مواد غذایی و یا آلودگی هستند.
درمان اگزما معمولا از این سه طریق انجام می‌شود؛ دوری از ماده آلرژن و حساسیت‌برانگیز، استفاده از پماد‌ها و کرم‌های مرطوب‌کننده، در موارد شدید، استفاده از داروهای تجویزی. در صورتی که اگزما پایدار باقی بماند، باید با دکتر کودکان مشورت کنید و از او درمان بخواهید.
اگزما در کودکان
بسیاری از کودکان درگیر اگزمای پوستی می‌شوند که معمولا در محل پوشک بچه یافت می‌شود. برای برطرف کردن این راش‌ها و تاول‌های پوستی، بهتر است از متخصص اطفال کمک بگیرید.
۱. کهیر
کهیر مانند درماتیت پوستی خشک و خشن نیست و می‌تواند در هر جای بدن خود را نشان دهد. این نوع حساسیت پوستی به شکل ورم‌های قرمز بر روی پوست ایجاد می‌شود و معمولا نسبت به سایر موارد حساسیت پوستی، ساده‌تر و خوش‌خیم‌تر است. گاهی کهیر همراه با علائم خطرناکی است که نیاز به مراقبت جدی دارد. در صورتی که علائم همراه کهیر، تنگی نفس و احساس خس‌خس قفسه سینه باشد، خطرناک است و باید بلافاصله با متخصص اطفال در ارتباط بگذارید.
درمان کهیر معمولا با وقت‌دادن به آن است. در صورتی که کهیر را به حال خود رها کنید، در بیشتر موارد با دور شدن از آلرژن، برطرف می‌شود. اما اگر برطرف نشد، متخصص کودکان با تجویز داروهای آنتی‌هستامین، می‌تواند به درمان کهیر بپردازد.
کهیر در کودکان
نسبت به بزرگسالان، کهیر بیشتر در کودکان دیده‌می‌شود. کهیر می‌تواند در اثر خوردن مواد غذایی حساسیت‌زا و یا لمس اجسامی که در کودک ایجاد حساسیت می‌کنند، بروز پیدا کند. اگر بعد از مدتی برطرف نشود، باید تحت درمان با دارو قرار گیرد.
علت حساسیت پوستی در کودکان
حساسیت پوستی در کودکان به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود که به بررسی آن‌ها می‌پردازیم. حساسیت زمانی بروز می‌کند که بدن کودک نسبت به برخی مواد که وارد آن می‌شود، واکنش شدید نشان می‌دهد. هنگامی که واکنش دفاعی بدن شدید باشد، حساسیت به شکل‌های مختلفی مثل راش، تنگی نفس، آبریزش و احتقان بروز می‌کند. برخی از مواردی که باعث ایجاد حساسیت در کودک می‌شوند را در ادامه آورده‌ایم.
- گاهی کودک به برخی از مواد غذایی حساسیت نشان می‌دهد. حساسیت دارویی از بیشتری موارد حساسیت پوستی است. برخی از مواد غذایی که حساسیت پوستی ایجاد می‌کنند عبارت‌اند از؛ تخم مرغ، شیر، غذاهای دریایی، آجیل‌ها و ادویه و برخی میوه‌ها
- بسیاری از داروها مثل آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند در بدن کودک ایجاد حساسیت کنند و این حساسیت را به شکل حساسیت وستی نشان دهند.
- نیش و گزش حشرات از دیگر موارد حساسیت‌زا است که بیشتر به شکل کهیر و یا ورم و راش پوستی خود را نشان می دهد.
- لاتکس از دیگر موارد آلرژی‌زا در بدن کودک است.
- بزاق حیوانات خانگی نیز می‌تواند در بدن کودک ایجاد حساسیت کند.
- عفونت‌های ویروسی از دیگر مواردی هستند که حساسیت پوستی می‌تواند نتیجه آن‌ها باشد.
همان طور که گفته‌شد، گاهی برخی از انواع حساسیت پوستی بدون هیچ دلیلی بروز پیدا می‌کنند. مثلا کهیر یکی از انواع آن‌هاست که بدون این که دلیل خاصی وجود داشته‌باشد، بروز می‌کند و باعث آزار کودک می‌شود.
درمان و پیشگیری حساسیت پوستی در کودکان
از آن جایی که حساسیت‌ها در کودکان بیشتر از بزرگسالان دیده‌می‌شود، لازم است که نحوه مدیریت کردن حساسیت پوستی در کودکان را بدانید و برای درمان آن به درستی اقدام کنید. حتی اگر حساسیت پوستی را در آن لحظه درمان کنید، ممکن است که در آینده مجددا بازگردد و ایجاد ناخوشی برای کودک بکند. اگر کودک شما حساسیت پوستی دارد، باید علاوه بر رعایت کردن موارد زیر، به درمان آن نیز بپردازید.
چگونه در برابر بیماری‌های پوستی مراقب کودک خود باشیم؟
با رعایت نکات زیر میتوانید از ابتلای کودک به حساسیت‌های پوستی جلوگیری کنید؛
- سعی کنید پوست کودک را در شرایط مناسبی نگه‌داری کنید. مثلا آن را مرطوب، نرم و گرم نگه‌دارید.
- آب دهان کودک می‌تواند در ایجاد حساسیت نقش بسزایی داشته‌باشد. خشک کردن آب دهان آن‌ها از ایجاد راش در دور دهان جلوگیری می‌کند.
- از صابو‌ن‌های بدون اسانس و بدون ماده افزودنی استفاده کنید.
- ناخن‌های خودتان و کودک نازنینتان را کوتاه کنید. ایجاد خراش و ورود میکروب به خراش می‌تواند ایجاد حساسیت پوستی کند.
- بعد از حمام پوست کودک خود را مرطوب کنید. بهتر است مرطوب‌کننده‌ای که استفاده می‌کنید، بر پایه آب باشد تا روغن.
درمان خانگی حساسیت پوستی در کودکان
برای این که علائم حساسیت را در کودکان در منزل بهبود ببخشیم می‌توانیم از روش‌های زیر کمک بگیریم؛
- کودک را هیدراته نگه دارید. این به چه معناست؟ یعنی باید آب بدن کودک به خوبی تامین شود؛ در صورتی که نوزاد شیرخوار است، باید مرتب شیر بخورد و در صورتی که کودک سن و سال بالاتری دارد، به اندازه کافی مایعات بنوشد.
- مواد آلرژی‌زا را از کودک دور کنید.
- از کرم‌ها و پماد‌های نرم‌کننده و مرطوب‌کننده پوست برای کودک استفاده کنید.
- از لباس‌های سبک و نخی برای پوست حساسیت‌زده استفاده کنید تا تحریکی برای پوست ایجاد نشود.
- پوست کودک را خنک نگه‌دارید و از خاراندن پوست توسط خودش جلوگیری کنید.
درمان حساسیت پوستی در کودکان با مراجعه به دکتر کودکان
این اقدام، اصلی‌ترین اقدام برای درمان حساسیت پوستی در کودکان است. اگر کودک علائم حساسیت نشان داد، بلافاصله او را به دکتر کودکان برسانید. در صورتی که حساسیت پوستی نیازی به تجویز داروهای ضد حساسیت نداشت، می‌توان آن را با مرطوب نگه‌داشتن پوست کودک و دور کردن کودک از مواد آلرژی‌زا، درمان کرد. پزشکان متخصص کودکان (اطفال) :
- دکتر احمد میلان (تخصص کودکان و نوزادان)
- دکتر فرهاد محولاتی (تخصص کودکان و نوزادان – فوق تخصص بیماری های مغز و اعصاب کودکان (نورولوژی کودکان))
- دکتر عبداله کریمی (تخصص کودکان و نوزادان – فوق تخصص بیماری های عفونی کودکان)
- دکتر غلامرضا زمانی قلعه تکی (تخصص کودکان و نوزادان – فوق تخصص بیماری های مغز و اعصاب کودکان (نورولوژی کودکان))
- دکتر ابوالحسن مصاحب (تخصص کودکان و نوزادان)
- دکتر بهنام مقدادی (تخصص کودکان و نوزادان)
- دکتر بهروز مقدادی (تخصص کودکان و نوزادان)
