چرا باید گروه خونی خود را بدانید؟

قبل از تشخیص گروه‌های خونی، پزشکان فکر می‌کردند خون همه انسان‌ها یکسان است، بنابراین بسیاری از مر

قبل از تشخیص گروه‌های خونی، پزشکان فکر می‌کردند خون همه انسان‌ها یکسان است، بنابراین بسیاری از مردم در اثر تزریق خون جان خود را از دست می‌دادند. اکنون متخصصان می‌دانند که اگر خون دو نفر با گروه‌های خونی متفاوت را مخلوط کنید، خون می‌تواند لخته شود و حتی منجر به مرگ بیمار شود. برای اینکه انتقال خون ایمن و مؤثر باشد، مهم است که اهداکننده و دریافت‌کننده گروه‌های خونی سازگاری داشته باشند. انجام تست گروه خونی در هنگام بارداری و عمل جراحی نیز اهمیت پیدا می‌کند که در این مقاله به بررسی دلایل آن می‌پردازیم.

گروه خونی چیست و چگونه تشخیص داده می‌شود؟

گروه خونی شما بر اساس نوع آنتی ژن‌هایی که گلبول‌های قرمز روی سطح خود دارند تعیین می‌شود. آنتی‌ژن‌ها موادی هستند که به بدن شما کمک می‌کنند بین سلول‌های خود و سلول‌های خارجی و بالقوه خطرناک تمایز قائل شود. به همین دلیل اگر بدن شما تصور کند یک سلول خارجی است، اقدام به مبارزه با آن می‌کند. سیستم گروه بندی خون (ABO) ، خون شما را به یکی از چهار دسته زیر تقسیم می‌کند:

• گروه خونی A که دارای آنتی ژن A است.
• گروه خونی B که دارای آنتی ژن B است.
• گروه خونی AB که دارای هر دو آنتی ژن A و B است.
• گروه خونی O که هیچ کدام از آنتی ژن‌های A و  Bرا ندارد.

اگر خونی با آنتی ژن‌هایی که ندارید وارد عروق شما شود، بدن شما آنتی بادی‌هایی برای مبارزه با آن ایجاد می‌کند. به این معنی که گروه خونی O که هیچ آنتی ژنی ندارد، می‌تواند به همه گروه‌های خونی دیگر خون اهدا کند. به کمک آزمایش گروه خونی مشخص می‌شود که خون شما در کدام گروه قرار می‌گیرد.

دلایل انجام آزمایش گروه خونی چیست؟

تشخیص گروه خونی قبل از انتقال خون، پیش از عمل جراحی، پیوند عضو و هنگام بارداری انجام می‌شود. تست گروه خونی راهی سریع و آسان برای اطمینان از دریافت نوع مناسب خون در حین جراحی یا پس از آسیب است. اگر به شما خون ناسازگار تزریق شود، می‌تواند منجر به لختگی خون شود که می‌تو‌اند کشنده باشد. علاوه بر گروه خونی، مثبت یا منفی بودن تست خون شما نیز مهم است که در ادامه به تشریح بیشتر آن می‌پردازیم.

انواع آزمایش گروه خونی چیست؟

روش تشخیص گروه خونی در آزمایشگاه معمولا به دو صورت زیر انجام می‌شود:

• Cell Typing: در این روش گلبول‌های قرمز شما مورد بررسی قرار می‌گیرند و وجود آنتی‌ژن‌های A و B روی آن‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.
• Back Typing: در این روش سرم خون شما مورد بررسی قرار می‌گیرد. در مقابل هر آنتی‌ژن، یک آنتی‌بادی تولید می‌شود که این آزمایش به دنبال آنتی‌بادی‌های خاص هر آنتی‌زن می‌گردد.

معنی Positive در آزمایش گروه خونی

معنی Positive در آزمایش گروه خونی بستگی به وجود پروتئینی به نام RH در سلول‌های گلبول قرمز شما دارد. کسانی که این پروتئین را در خون خود داشته باشند به عنوان گروه خونی مثبت و کسانی که فاقد RH باشند، به عنوان گروه خونی منفی شناخته می‌شوند. همه گروه‌های خونی می‌توانند به دو دسته مثبت و منفی تقسیم شوند. اگر گروه خونی مثبت به شخصی که RH منفی دارد تزریق شود، موجب لختگی خون و حتی مرگ خواهد شد. به طور متوسط حدود ۸۵ درصد مردم دارای گروه خون مثبت هستند. به همین دلیل پیدا کردن خون سازگار برای تزریق به افرادی که خون آن‌ها منفی است با محدودیت منابع روبرو است.

تشخیص گروه خونی در بارداری

تشخیص گروه خونیو انجام آزمایش گروه خونی به ویژه برای افراد باردار اهمیت بالایی دارد. اگر مادر دارای خون با Rh منفی و پدر خونی با Rh مثبت داشته باشد، کودک احتمالا دارای Rh مثبت خواهد بود. به همین دلیل هنگام بارداری ممکن است بدن مادر جنین را به عنوان سلول‌های مهاجم شناسایی کرده و اقدام به مبارزه با آن کند. در این موارد، مادر نیاز به دریافت دارویی به نام RhoGAM دارد. این دارو بدن مادر را از تشکیل آنتی بادی‌هایی که ممکن است در صورت مخلوط شدن با خون نوزاد، به سلول‌های خونی کودک حمله کند حفظ می‌کند.

بهترین گروه‌های خونی برای اهدا کدام است؟

همان‌طور که ذکر شد، وقتی خونی حاوی آنتی‌زن A یا B باشد نمی‌توان آن را به فردی که فاقد آن‌ها است تزریق کرد. به علاوه خونی که RH مثبت داشته باشد، امکان تزریق به فردی با گروه خون منفی ندارد. بنابراین با این فرض‌ها امکان اهدا و دریافت خون  پس از انجام تست گروه خونی، به صورت زیر خواهد بود:

• گروه خونی O منفی: می‌تواند به همه افراد خون اهدا کند اما فقط از گروه خونی O منفی امکان دریافت خون دارد.
• گروه خونی O مثبت: می‌تواند به همه گروه‌های خونی مثبت خون بدهد. اما فقط از گروه خونی O می‌تواند خون دریافت کند.
• گروه خونی A منفی: می‌تواند به گروه‌های خونی A و AB خون بدهد و از A منفی و O منفی خون دریافت کند.
• گروه خونی A مثبت: می‌تواند به A مثبت و AB مثبت خون بدهد و از گروه خونی A و O خون دریافت کند.
• گروه خونی B منفی: می‌تواند به گروه‌های خونی B و AB خون بدهد و از گروه‌های خونی B منفی و O منفی خون دریافت کند.
• گروه خونی B مثبت: می‌تواند به ‌B مثبت و AB مثبت خون بدهد و از گروه خونی B و O خون دریافت کند.
• گروه خونی AB منفی: می‌تواند به گروه خونی AB خون بدهد و از همه گروه‌های خونی منفی خون دریافت کند.
• گروه خونی AB مثبت: می‌تواند به گروه خونی AB مثبت خون بدهد و از همه گروه‌های خونی خون دریافت کند.

بنابراین گروه خونی O منفی می‌تواند به همه افراد خون اهدا کند. به همین دلیل این گروه خونی را اهداکنندگان جهانی می‌نامند. گروه خونی AB مثبت نیز می‌تواند از همه افراد خون دریافت کند.

تشخیص گروه خونی در منزل با مجموعه هومکا

اگر قصد دارید که از گروه خونی خود اطلاع داشته باشید می‌توانید به راحتی از خدمات آزمایش در منزل هومکا استفاده کنید. همچنین اگر در دوران بارداری قرار دارید، ضروری است که نسبت به مثبت یا منفی بودن گروه خونی خود اطلاع داشته باشید. خوشبختانه مجموعه مراقبتی و بهداشتی هومکا این شرایط را فراهم کرده است که بدون مراجعه به آزمایشگاه بتوانید تشخیص گروه خونی را در منزل انجام دهید. برای ثبت درخواست هرگونه آزمایش پزشکی در منزل کافی است با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید یا به نشانی www.homeca.ir مراجعه کنید. همچنین اگر نتایج آزمایش خود را در اختیار داشته باشید، می‌توانید برای تفسیر آن با مجموعه هومکا تماس بگیرید. خدمات آزمایش در منزل هومکا تحت پوشش بیمه پایه  و تکمیلی است و هم‌اکنون در استان تهران و شهرهای کرج، مشهد، اصفهان، تبریز، اهواز، شیراز، قزوین و رشت قابل ارائه است.