تست خازن با مولتی متر | آموزش تشخیص خازن سوخته
تست خازن از مهمترین مراحل عیبیابی مدارهای الکترونیکی است. برای انجام این عمل ساده از مولتی متر استفاده میشود که یک ابزار کاربردی برای تشخیص ظرفیت، نشتی و سلامت خازن است. قیمت مولتی متر هم آنقدر بالا نیست؛ اما با خرید آن میتوانید خیال خودتان را از سلامت خازن مطمئن کنید.
عوامل مختلفی مانند رطوبت زیاد، گرما، کیفیت پایین خازن، جریان کشی مدار و دیگر عوامل محیطی میتوانند باعث تخریب یک خازن شوند. شما با روشهای مختلف میتوانید تست خازن را انجام دهید تا از خرابی آن جلوگیری کنید. در این مطلب به آموزش تست خازن با مولتی متر میپردازیم.
نحوه تست خازن | چطور خازن سوخته را تشخیص دهیم؟
برای تست خازن به تجهیزات مختلفی مانند مولتیمتر، اهممتر، LCRمتر و یا خازنسنج نیاز دارید. توجه داشته باشید که به دلیل تاثیر قطعات موازی دیگر در مدار، احتمالا نتیجهی تست با خطا مواجه خواهد شد. نکته دوم اینکه باید از خالی بودن بار الکتریکی در خازن مطمئن شوید و سپس برای تست خازن اقدام کنید.

برای تست خازن خارج از برد، باید آن را به کمک یک قطعه فلزی بدون بار الکتریکی پایههای خازن را اتصال کوتاه کنید. اگر قصد دارید خازن را به کمک LCR متر تست کنید باید از پراپهای استاندارد که طول کمتر از 20 سانتیمتر دارند استفاده کنید. در واقع هنگام خرید lcr متر توجه کنید که نباید از پراب مولتی متر استفاده کنید.
نحوه تست خازن با مولتی متر
ابتدا باید سلکتور را روی رنج خازن قرار دهید و سپس محدوده مناسبی برای محدوده ظرفیت خازنی مولتیمتر انتخاب کنید. این محدوده باید بالاتر از مقدار ظرفیت خازن مورد انتظار در آزمایش باشد.
بعد از اینکه سلکتور مولتی متر را روی حالت سنجش خازن قرار دادید، باید پراپ سیاه را به پایه منفی و پراپ قرمز را به پایه مثبت متصل کنید. بعد از اینکه موفق شدید اتصال را برقرار کنید، مولتیمتر مقدار ظرفیت خازن را بر حسب فاراد، میکروفاراد، نانوفاراد، پیکو فاراد و یا دیگر واحدهای فرعی نمایش میدهد.
معایب و مزایای تست خازن با مولتی متر
تست خازن با مولتیمتر مزایا و معایب مختلفی دارد. مولتیمتر با کمک ولتاژ DC باتری عملیات تست خازن را انجام میدهد. از مزایای تست خازن با کمک مولتیمتر میتوان به دسترسی آسان، سرعت بالا و عدم نیاز به تجهیزات پیچیده اشاره کرد. با این حال، مولتیمتر نمیتواند همیشه ظرفیت دقیق خازن یا نشتی داخلی آن را نشان دهد، بهویژه در مدارهایی که با منبع تغذیه ولتاژ بالا کار میکنند. در چنین شرایطی، برای اطمینان از عملکرد صحیح خازن بهتر است از تجهیزات تخصصیتر مانند LCR متر یا خازنسنج حرفهای استفاده شود.
دستگاه LCRمتر قابلیت انتخاب فرکانس تست دارد و با دقت بسیار بالایی ظرفیت و نشتی خازن را اندازهگیری میکند. برای اندازهگیری ظرفیت خازنهای با الکترولیت ظرفیت بالا باید کمترین فرکانس را انتخاب کنید و برای خازنهای با ظرفیت پایین مانند خازنهای عدسی باید بیشترین فرکانس را انتخاب نمایید.

انواع خازنها | خازن ها چند نوع هستند؟
خازنها نقش بسیار مهمی در مدارهای الکترونیکی دارند و با ذخیره و آزادسازی بار الکتریکی توانستهاند در صنایع و دستگاههای الکتریکی مختلف در اطراف ما کاربردهای فراوانی را برعهده بگیرند. خازنها انواع مختلفی دارند و ظرفیت، ولتاژ کاری و عملکرد هریک از آنها براساس نوع خازن و ساختار داخلی آن متفاوت خواهد بود. به همین دلیل هم با شناخت بیشتر نسبت به انواع خازنها میتوانید برای تست خازن بهترین دستگاه را انتخاب کنید. هر نوع خازن با توجه به جنس دیالکتریک، نحوه ساخت و کاربرد، ویژگیهای متفاوتی دارد.
به طور کلی میتوان خازن را براساس جنس عایق یا دیالکتریک دستهبندی کرد. برخی از خازنها برای سیگنالهای سریع و مدارهای فرکانس بالا مناسباند و برخی دیگر برای ذخیره انرژی در توانهای بالا کاربرد دارند. در ادامه با رایجترین انواع خازنها و ویژگیهای هرکدام آشنا میشوید.
- خازن سرامیکی
- خازن الکترولیتی
- خازن پلیاستر
- خازن ورقهای
- خازن متغیر
- ابرخازنها
خازن سرامیکی
خازنهای سرامیکی از مواد دیالکتریک ساخته شده و به خاطر پایداری و اندازه کوچک در برابر تغییرات ولتاژ و دما، در فیلتر کردن نویز و مدارهای فرکانس بالا کاربر دارند. خازن عدسی از معروفترین و پرکاربردترین نمونههای این خازن است.
خازن الکترولیتی
با استفاده از یک الکترولیت به عنوان دیالکتریک این نوع خازن ساخته میشود. خازن الکترولیتی دارای ظرفیت بالا و ولتاژ نامی پایین است. کاربرد اصلی این نوع خازن در مدارهای تغذیه و ذخیره انرژی است. با توجه به جهت داشتن خازنهای الکترولیتی باید در زمان نصب دقت زیادی داشته باشید.
خازن پلیاستر
خازن پلیاستر از فیلم پلیاستر به عنوان دیالکتریک استفاده میکند تا با پایداری حرارتی و الکتریکی در مدارهای الکترونیک مصرفی و مدارهای صوتی کاربرد داشته باشد.
خازن ورقهای
خازن ورقهای از فیلم پلاستیکی ساخته شده و طول عمر بالا و مقاومت در برابر تغییرات محیطی از مهمترین ویژگیهای آن است. کاربرد اصلی این نوع خازن در مدارهای قدرت و ولتاژهای بالا است.
خازن متغیر
خازن متغیر در دستگاههای رادیویی و تلویزیونی برای تنظیم فرکانس مورد استفاده قرار میگیرد و ویژگی تنظیم ظرفیت را فراهم میکند. خازن متغیر با تغییر مساحت صفحات یا تغییر فاصله صفحات میتواند ظرفیت خود را تغییر دهد.
ابر خازنها
ابرخازنها ظرفیت بسیار بالایی دارند و توان ذخیره انرژی زیادی را دارا میباشند. از ابرخازنها در سیستمهای ذخیره انرژی و کاربردهای هیبریدی استفاده میشود. با توجه به قابلیت شارژ و دشارژ ابرخازنها میتوان از این نوع خازن برای مواقعی که به انرژی فوری نیاز است استفاده کرد.
جمع بندی درباره تست خازن با مولتی متر
تست خازن با مولتی متر را در این مطلب بررسی کردیم. البته که گزینههای متفاوتی برای تست خازن وجود دارد که اشارههای کوچکی به آن داشتیم؛ اما متداولترین نوع برای تست خازن استفاده از مولتیمتر است. شما میتوانید با اهممتر یا خازن سنج و LCRمتر تست خازن را انجام دهید.