هرآنچه برای خرید نوک اتود باید بدانید

اتود و نوک اتود دو جزء جدایی‌ناپذیرند. هرکدام‌شان را که بخرید، قطعا به خرید آن‌یکی هم نیاز پیدا می‌کنید. در این مطلب «درجه» از جزئیاتی که برای خرید نوک اتود باید بدانید برایتان می‌گوییم.

۱. ضخامت (قطر نوشتاری)

ضخامت همه نوک‌ها یکسان نیست. باید نوکی بخرید که به قطر نوشتاری اتودتان بخورد. پس به عددی که روی بدنه یا گیره اتودها می‌زنند دقت کنید. این عدد به میلی‌مترست و می‌تواند بین ۰٫۲ تا ۵٫۶ mm (میلی‌متر) متغیر باشد. هر ضخامتی کارایی خاص خودش را دارد. بنابراین منطقی‌تر است که برای خرید اتود اول به ضخامت نوکی که می‌خورد دقت کنیم. وقتی نوکی ضخامتش راست‌کارمان نباشد، اتودی را هم که خریده‌ایم بلااستفاده می‌گذارد. برخی ضخامت‌ها همه‌کاره و برخی دیگر صرفا برای مصارف خاص مناسب‌اند.

۰٫۲ تا ۰٫۴ mm؛ نازک‌ و ظریف

نوک‌های ۰٫۲ تا ۰٫۴ mm فوق‌العاده نازک و ظریف‌اند. اینها بیشتر برای پرداختن به جزئیات ریز در طراحی‌ها به درد می‌خورند. برای دست‌خط‌های مینیاتوری هم مناسب‌اند. اما به‌دلیل نازکیِ زیاد زود می‌شکنند.

• ۰٫۲ mm: نوک ۰٫۲ mm از پسِ ریزترین جزئیات برمی‌آید. اما باید در کنترل فشار دست‌تان استاد باشید وگرنه مدام می‌شکند. این را هم بگوییم که در هر نوشت‌افزارفروشی‌ای پیدا نمی‌شود.
• ۰٫۳ mm: نوک ۰٫۳ mm از ۰٫۲ اندکی کلفت‌تر و مقاوم‌تر است. اما همچنان جزو ضخامت‌های نازک محسوب می‌شود و خصوصا برای طراحی‌های حرفه‌ای کاربرد دارد. برای یادداشت‌نویسی در فضاهای کم‌جا، مثلا کناره‌های دیکشنری، هم قابل‌استفاده است. مهم‌تر اینکه به اندازه نوک‌های ۰٫۲ mm کمیاب نیست. نوک‌های ۰٫۳ mm معمولا با درجه سختی HB یا سخت‌تر تولید می‌شوند. البته در درجات سختی نرم‌تر هم موجودند (درمورد درجه سختی در ادامه همین مطلب به‌طور کامل توضیح می‌دهیم).
• ۰٫۴ mm: نوک ۰٫۴ mm به اندازه ضخامت‌های فوق نازک و دقیق نیست. اما از مقاومت بیشتری برخوردار است. نوک‌‌های این ضخامتی به‌ویژه مناسب کسانی است که نوک ۰٫۵ mm اندکی برایشان کلفت است و با ضخامت تنها یک‌دهم پایین‌تر کارشان راه می‌افتد.

۰٫۵ و ۰٫۷ mm؛ همه‌کاره

برای نوک اتود رایج‌ترین ضخامت‌ها شامل ۰٫۵ و ۰٫۷ mm است. این دو ضخامت همه‌کاره محسوب می‌شوند. نه خیلی نازک‌اند و نه خیلی کلفت. برای نوک‌های این ضخامتی تنوع اتود هم بالاست.

• ۰٫۵ mm: این ضخامت برای اکثر دست‌خط‌ها جواب می‌دهد. برای طراحی هم قابل‌استفاده است. به‌علاوه به اکثر اتودها می‌خورد و در همه نوشت‌افزارفروشی‌ها پیدا می‌شود. منتها نوک ۰٫۵ mm را بیشتر به کسانی پیشنهاد می‌کنیم که با فشار کم و نسبتا ریز می‌نویسند. نوک‌های این ضخامتی در انواع درجات سختی تولید می‌شوند. اما در درجه سختی HB یا سخت‌تر رایج‌‌ترند.
• ۰٫۷ mm: نوک ۰٫۷ mm بیشتر مناسب کسانی است که دست‌خط درشتی دارند و پرفشار می‌نویسند. اما برای طراحی جزئیات چندان مناسب نیست.

[related]11936[/related]

۰٫۹ تا ۱٫۳؛ ضخیم و مقاوم

نوک‌های ۰٫۹ تا ۱٫۳ mm کلفت و تقریبا کمیاب‌ترند و بیشتر به درد کسانی می‌خورند که خیلی پرفشار می‌نویسند یا دست‌خط زیادی درشتی دارند. این را هم بدانید که نوک‌های کلفت‌تر روان‌تر می‌نویسند. چراکه به‌دلیل برخورداری از قطر عریض‌تر در کاغذ فرو نمی‌روند. اینها برای طراحی‌های سایز بزرگ و سایه‌زدن هم استفاده می‌شوند. چون محکم‌ترند، می‌توانید با تنظیم فشار دست‌تان درجات مختلفی از تیرگی ایجاد کنید.

• ۰٫۹ mm: نوک ۰٫۹ mm رایج‌ترین سایز نوک اتود در رده ضخیم است. با نوک‌های به این کلفتی می‌توانید خطوطی کاملا واضح و پررنگ ترسیم کنید. تازه از مقاومت بالایی هم برخوردارند و می‌توانید نوک اتود را، بدون اینکه بشکند، بیرون‌تر دهید.
• ۱٫۳ mm: نوک ۱٫۳ mm از ۰٫۹ کلفت‌تر و قرص‌تر است. البته بین ۰٫۹ تا ۱٫۳ نوک‌های با ضخامت‌های متنوع‌تری هم وجود دارد که درمجموع برای طراحی کاربرد دارند تا نوشتن‌.

۲ تا ۳٫۲ میلی‌متر؛ برای نوک نگهدارها

نوک‌های ۲ تا ۳٫۲ mm برای اتودهای خاصی به‌اسم نوک نگهدار استفاده می‌شوند که طراحان حتما می‌شناسند (به اتودهایی که با نوک حداقل ۲ mm کار می‌کنند اصطلاحا نوک نگهدار گفته می‌شود). نوک این نوع اتودها را مثل مداد می‌توانید بتراشید و تیز کنید. اما تراش‌های مخصوصی دارند یا باید از ابزاری مانند کاتر یا سمباده استفاده کنید. وقتی تیزشان کنید برای ترسیم جزئيات و وقتی با زاویه روی کاغذ بخوابانید برای سایه‌زدن قابل‌استفاده‌اند. درکل به مدادهای چوبی می‌مانند. با این تفاوت که مداد براثر تراشیدن کوتاه می‌شود. اما با نوک نگهدارها تنها مغزی تراشیده می‌شود و خود نگهدارنده نوک دست‌نخورده باقی می‌ماند. 

۴ تا ۵٫۶ میلی‌متر؛ ضخیم‌ترین‌ها

اینها از همه ضخامت‌های فوق کلفت‌ترند و خصوصا برای طراحی‌های سایز بزرگ استفاده می‌شوند. چراکه قطر پهنی دارند و با تنها چند حرکت فضای بزرگ‌تری را پوشش می‌دهند. ضمن اینکه از مقاومت بالایی برخوردارند و زیر فشار دست خرد نمی‌شوند. بنابراین علاوه‌بر سرعت‌عمل آزادی بیشتری هم به طراح می‌دهند.

۲. درجه سختی

درجه سختی نوک اتود طبق سیستم اروپایی با ترکیب حرف و عدد تعریف می‌شود:

• B: نوک‌های نرم با حرف B نشان داده می‌شوند. در این طیف از نوک‌ها نسبت گرافیت به رُس بیشتر است. هرچه عددی که به‌دنبال B می‌آید بزرگ‌تر می‌شود، نرمی و تیرگی نوک افزایش می‌یابد. نوک‌های طیف B اصطکاک کمتری با کاغذ ایجاد می‌کنند و روان‌ترند. اما در مقایسه با نوک‌های طیف H راحت‌تر لک می‌شوند. ولی درعوض به پاک‌کن بهتر جواب می‌دهند.
• F و HB: اینها از لحاظ درجه سختی بین نرم و سخت قرار می‌گیرند. خصوصا HB برای نوشتن‌ گزینه مناسبی است. هم از وضوح کافی برخوردار است و هم کم لک می‌شود.
• H: نوک‌های سخت را با حرف H نشان می‌دهند. در این طیف از نوک‌ها نسبت رُس به گرافیت بیشتر است. هرچه عددی که به‌دنبال H می‌آید بزرگ‌تر می‌شود، سختی نوک افزایش می‌یابد و اثر کم‌رنگ‌تری برجای می‌گذارد. نوک‌های طیف H ضدلک‌ترند و خطوط فوق‌العاده تمیزی ایجاد می‌کنند.

سخن پایانی

این بود از همه نکاتی که برای خرید نوک اتود باید بدانید! با این تفاصیل بهتر است اول ببینیم که به چه ضخامت نوکی نیاز داریم و سپس برای همان ضخامت اتود مناسب بخریم. اگر هنوز سؤالی را بی‌جواب گذاشته‌ایم، حتما در قسمت دیدگاه‌ها به ما یادآوری کنید. [see_also]11352[/see_also]