هر آنچه که پیش از خرید کارت گرافیک باید بدانید

کارت گرافیک از مهم‌ترین قطعات کامپیوتر است که تاثیر چشمگیری در اجرای روان بازی یا اپ‌های گرافیکی دارد. اگر شما هم در فکر تهیه این قطعه هستید، راهنمای خرید کارت گرافیک درجه را از دست ندهید.

در دنیای امروز، جلوه‌های بصری بخش عمده تجربه ما از کامپیوتر و دیوایس‌‌های هوشمند تشکیل می‌دهند. این تجربه با کمک تراشه‌های گرافیکی ممکن می‌شوند.

کارت گرافیک چیست؟

واحد پردازش گرافیک یا GPU (مخفف Graphics Processing Unit) مسئولیت پردازش داده‌های گرافیکی و ارسال خروجی را بر عهده دارد. این قطعه که از گران قیمت‌ترین ماژول‌های سخت افزاری است، نقشی حیاتی در به تصویر کشیدن آنچه در نمایشگر می‌بینیم دارد.

با این حال عواملی چون بحران جهانی کمبود چیپست‌، افزایش چشمگیر ماینرهای رمزارز و کاهش ارزش ریال باعث شده تا تهیه این قطعه حیاتی بیش از پیش چالش برانگیز باشد.

علاوه بر این معرفی انبوهی از مدل‌های جدید با تکنولوژی‌های متعدد پردازش نور و تصویر توسط برندهایی نظیر انویدیا و AMD خرید کارت گرافیک مناسب را دشوار کرده است. از رو در این راهنمای درجه سراغ معرفی نکات مهم در خرید کارت گرافیک رفته‌ایم که انتخاب GPU مناسب را برایتان آسان می‌کند.

نیاز خود را از کارت گرافیک مشخص کنید

مهمترین مسئله در خرید یک قطعه کامپیوتری آگاهی از نیازهای خودتان است. کارت گرافیک‌ها امروزه در انواع و اقسام گوناگونی و با توانایی‌ و قیمت‌های متفاوتی قابل تهیه هستند.

اگر گیمر هستید یا طراحی دیجیتال و سه‌بعدی، رندرگیری و تولید محتوای ویدیویی و مواردی از این دست کار هر روزه شماست، بایستی بر اساس بودجه‌‌تان کارت‌های گرافیک رده‌بالا یا حرفه‌ای انتخاب کنید. برای مثال اگر با برنامه Cinema 4D یا تری دی مکس سروکار دارید، باید دستکم سراغ کارت GeForce RTX 2060 بروید.

با این وجود در نظر داشته باشید که برای دریافت بهترین خروجی لزومی به تهیه کارت‌های پرچمدار مثل سری ۳۰ انویدیا و مدل‌هایی نظیر RTX 3090 ندارید. اغلب مدل‌های بالارده هر سری قیمت نامعقول و بسیار بالایی دارند که ارزش خرید را نخواهند داشت.

به یاد داشته باشید که گره زدن کیفیت بصری کامپیوتر به یک قطعه خاص مثل کارت گرافیک، کاملا اشتباه است. اجرای باکیفیت یک بازی نتیجه عملکرد متناسب و متعادل همه قطعات در کنار یکدیگر است. پس به اندازه و با فکر روی قطعات کامپیوتر خود، به خصوص کارت گرافیک سرمایه گذاری کنید.

انویدیا یا AMD؛ کدام برند را انتخاب کنیم؟

همان طور که می‌دانید امروزه پردازنده‌های گرافیکی به صورت عمده توسط دو کمپانی مادر ای‌ام‌دی (AMD) و انویدیا (Nvidia) تولید می‌شوند. با وجود اینکه انویدیا برای سال‌ها یکه‌تاز رقابت چیپ‌های گرافیکی بود، اما رایزن با معرفی کارت گرافیک‌های رادئون (Radeon) ای‌ام‌دی از لاین ناوی (Navi) که مبتنی بر میکروچیپ‌های RDNA هستند، رقابت را وارد فاز جدیدی کرده است.

از این رو توصیه‌ یک برند برای خرید کارت گرافیک، بدون بررسی مدل و در نظر گرفتن فاکتورهای بودجه و انتظارات ممکن نیست. هردوی این کمپانی‌ها در رقابتی سنگین در تلاش‌ند تا با استفاده از جدیدترین تکنولوژی‌های مبتنی بر رندر گرافیکی، خروجی بهتری به کاربر ارائه دهند.

با این حال نسل بعدی چیپست‌های ای‌ام‌دی نیز می‌تواند غافلگیر کننده باشد.

فهرست قیمت پرفروش‌ترین کارت‌های گرافیک

[related]41690[/related]

نام گذاری کارت گرافیک انویدیا به چه صورت است؟

یکی از چالش برانگیزترین مراحل انتخاب کارت گرافیک جدید، انتخاب از میان مدل‌های متعدد هر کمپانی است. معمولا این مدل‌ها نام گذاری‌هایی پیچیده دارند که انتخاب را برای کاربران دشوار می‌کند. از این رو برای تشخیص بهتر مدل‌های مختلف، باید با شیوه نام گذاری این کارت‌ها آشنا شویم.

نام گذاری کارت‌ها انویدیا در ابتدا با نام برند و سپس ساب برند جی فورس (GeForce) که اشاره به کارت‌های کامپیوتر دارد، آغاز می‌شود.

در ادامه پیشوند معرف سری را داریم که در مورد کارت‌های انویدیا اشاره به GTX و RTX دارد. در ادامه به شرح تفاوت این دو می‌پردازیم.

سپس به دو جفت عددی می‌رسیم. جفت اول معرف نسل پردازنده گرافیکی و جفت دوم بیانگر کارآیی آن است. هرچه این دو جفت عدد بالاتر باشند، پردازنده جدیدتر و قدرتمندتر است.

در انتها یک پسوند اختصاری یا Suffix قرار می‌گیرد که معرف کارت‌های با ویژگی خاص است. در صورت عدم ذکر پسوند، کارت گرافیک موردنظر، مدل استاندارد خواهد بود.

[table id=914 /]

انویدیا GTX یا RTX؛ کدام کارت برای شما مناسب‌تر است؟

حتما متوجه شده‌اید که در میان مدل‌های کارت گرافیک انویدیا، معمولا GTX و RTX ذکر می‌شود. اگر کاربر خانگی با نیازهای معمول باشید احتمالا دانستن این تفاوت چندان برایتان اهمیتی نداشته باشد؛ اما اگر گیمر هستید یا در حوزه‌ پردازش مدیا، انیمیشن و سینما کار می‌کنید بایستی تفاوت این دو را بدانید.

GTX که کوتاه شده‌ عبارت Giga Texel Shader eXtreme است، لاینی تجاری از محصولات GeForce انویدیاست که در حال حاضر معرف مدل‌های استاندارد این برند هستند.

در مقابل RTX قرار دارد که به اختصار بیان‌گر عبارت Ray Tracing Texel eXtreme است. این لاین که در سال ۲۰۱۸ و با معماری تورینگ (Turing)‌ معرفی شد، نمایان‌گر محصولات جدیدتر انویدیا با قابلیت پشتیبانی از فناوری رهگیری پرتو یا ری تریسینگ (Ray Tracing) و آنتی ایلیسینگ (Anti-aliasing)‌‌‌ است.

رهگیری پرتو ترندی جدید در حوزه نورپردازی است که با ترسیم بهتر نورپردازی تصاویر واقعی‌تری خلق می‌کند. این تکنولوژی در میان گیمرها به خصوص در نسل جدید به شدت محبوبیت پیدا کرده است.

از این رو اگر کاربر عادی هستید نیازی نیست بابت مدل‌های RTX گران قیمت هزینه کنید؛ اما اگر در حوزه‌های مرتبط با گیم و مدیا فعالیت می‌کنید، می‌توانید روی کارت‌های با این تکنولوژی فکر کنید. لازم به ذکر است که در حال حاضر ای‌ام‌دی از این تکنولوژی بی‌بهره مانده است.

[related]8556[/related]

نام گذاری کارت گرافیک AMD به چه صورت است؟

ای‌ام‌دی طی سال‌های گذشته سیستم نام گذاری خود را تغییر داده است بنابراین به توضیح جدیدترین نسل بسنده می‌کنیم.

نام گذاری با برند محصولات کامپیوتر این کمپانی یعنی رادئون آغاز می‌شود. در ادامه شاهد پیشوند اختصاری RX هستیم که معنای خاصی ندارد.

در ادامه شاهد یک شماره هستیم که عدد اول آن معرف نسل چیپست پردازنده گرافیکی است. در حال حاضر در نسل پنج و به تازگی ششم از پردازنده‌های گرافیکی رادئون هستیم. عدد بعدی بیانگر سطح عملکرد پردازنده است که می‌تواند ارقامی بین ۴ تا ۹ به خود بگیرد. قاعدتا هرچه عدد بالاتر باشد قدرت و عملکرد چیپست بالاتر است.

در انتها بعضا شاهد پسوند اختصاری هستیم که برخلاف انویدیا چندان متنوع نیستند و تنها کارت‌های با پسوند XT معرف مدل‌های با سرعت کلاک بالاتر هستند.

[table id=915 /]

کارت گرافیک چند گیگابایت بخریم؟

حافظه ویدئویی کارت گرافیک یا VRAM (مخفف Video Random access memory) یکی از مهم‌ترین المان‌های چیپست‌های گرافیکی است که در عملکرد آن نقش مستقیمی دارد.

عملکرد حافظه ویدئویی در واقع مثل RAM کامپیوتر است. با این تفاوت که حافظه ویدئویی پردازش‌های تراشه‌ گرافیکی را مدیریت می‌کند.

حافظه کارت‌های گرافیک به طور معمول در ظرفیت‌های ۴، ۶ و ۸ در دسترس هستند. هرچند حافظه ویدئویی بالاتر لزوما به معنای توانایی بالاتر کارت نیست اما نشان می‌دهد که کارت تعداد پردازش‌های بیشتری در ثانیه انجام می‌دهد. در نتیجه خروجی روان‌تر، تکسچر باکیفیت‌تر و رزولوشن بالاتری را شاهد خواهیم بود.

حافظه گرافیکی بالاتر مناسب گیمرها و کسانی است که نیاز به رندر زنده‌ی جلوه‌های بصری با رزولوشن بالا دارند.

علاوه بر ظرفیت حافظه، نوع آن هم اهمیت زیادی دارد. حافظه‌های کارت گرافیک فعلی در انواع GDDR4 ،GDDR3 ،GDDR2 GDDR5، GDDR5X و GDDR6 تولید می‌شوند که مدل آخر مختص کارت‌‌های پرچمدار است.

هر چه نوع حافظه جدیدتر باشد، سرعت بیشتری را هم در اختیارتان قرار می‌دهد. برای مثال سرعت حافظه‌های GDDR6 دو برابر GDDR5 و ۱۶ گیگابیت‌برثانیه است. برای اجرای بازی با وضوح 4k انتخاب کارت GDDR6 بهتر است.

فهرست قیمت جدیدترین کارت‌های گرافیک

تعداد هسته‌های بیشتر به معنی کارایی بالاتر است؟

چیپ‌های گرافیکی در واقع نوعی از میکروکنترلرها هستند که فارغ از پردازنده‌ مرکزی کامپیوتر به سلول‌های پردازشی قدرتمندی مجهزند. هسته‌های کودا اشاره به هسته‌های پردازشی انویدیا و پردازشگرهای Stream اشاره به هسته‌های پردازشی AMD دارد. هر دو وظیفه‌ یکسانی را با تکنولوژی متفاوت و انحصاری خود انجام می‌دهند.

معمولا تعداد بیشتر هسته‌های پردازشی مثبت تلقی می‌شود و کمابیش به ابزاری برای مارکتینگ محصول بدل گردیده است. با این حال به واسطه ماهیت بسیار پیچیده این واحدها نمی‌توان برای مقایسه دو مدل کارت گرافیک صرفا به تعداد پردازشگرهای Stream یا هسته‌های کودا آن اکتفا کرد. چرا که عملکرد این هسته‌ها تنها بخشی از کارایی نهایی کارت گرافیک است.

ترافلاپس چیست و چه اهمیتی دارد؟

احتمالا این روزها و با بازار گرم نسل نهم کنسول‌های بازی عبارت ترافلاپس (Teraflop) زیاد به گوشتان خورده است. این عبارت به تعداد عملیات ممیز شناور در ثانیه‌ اشاره دارد که پردازنده گرافیکی انجام می‌دهد.

اما فراموش نکنید که کارت گرافیک یک مجموعه کامل است که ترافلاپس تنها بخشی از آن را تشکیل می‌دهد. از این رو استناد صرف این بخش نمی‌تواند دید کاملی برای مقایسه دو کارت گرافیک به شما دهد.

سازگاری کارت گرافیک با پاور را بررسی کنید

پردازنده‌های گرافیکی جدید و قدرتمند به صورت معمول مصرف برق بسیار بالایی دارند؛ این مصرف در مدل‌های اورکلاک شده و یا با فرکانس بالاتر از معمول، بیشتر است.

توان مورد نیاز پاور برای کارت‌های گرافیک پرطرفدار

دیگر نکته مهم به سازگاری کانکتورهای پاور مربوط می‌شود. به صورت غالب اکثر کارت‌های موجود در بازار از حداقل اسلات x16 PCIe با حداکثر توان ۷۵ واتی پشتیبانی می‌کنند. کارت‌های اقتصادی تا میان‌رده نظیر GTX 1050 2GB و  RX 550 از این دسته هستند که بدون نیاز به اتصالات بیشتر، برق خود را تامین می‌کنند.

با این حال در مدل‌های بالارده و گیمینگ، وجود کانکتورهای مازاد ۶، ۸ و بعضا ۱۲ به منظور تامین برق بیشتر ضروری است. تعداد این کانکتورها بسته به قدرت کارت گرافیک می‌تواند متفاوت باشد و نبایست هنگام خرید چندان نگرانی بابت آن داشت.

نکته مهم در اتصالات پاور پشتیبانی منبع تغذیه از کانکتورهای کارت گرافیک است چون معمولا پاورهای قدیمی یا سبک از تمام این اتصالات پشتیبانی نمی‌کنند. اگر سیستم را قبل از سال ۲۰۱۵ بسته‌اید، احتمالا از کارت‌های جدید ۸ پین پشتیبانی نمی‌کند.

از سازگاری کارت گرافیک با مانیتور مطمئن شوید

برای بهره کامل از توانایی کارت گرافیک، خصوصا مدل‌های جدید و بالارده باید یک مانیتور مناسب نیز مجهز باشید. تکنولوژی‌های جدید مربوط به رندر تکسچر، نورپردازی و همچنین رزولوشن‌های بالا تنها در صورت استفاده از یک نمایشگر باکیفیت، به صورت محسوس قابل مشاهد هستند.

برای مثال اگر مانیتور با وضوح 1080p و نرخ رفرش ۶۰ هرتز دارید، خرید کارت‌های سری ۳۰ انویدیا منطقی نیست و یک کارت گرافیک میان‌رده GTX 1660 هم کارتان را راه می‌اندازد.

دیگر مورد مهم سازگاری درگاه‌های کارت با مانیتور است. برخی مانیتورها به منظور اتصال از HDMI استفاده می‌کنند، برخی دیگر با DisplayPort متصل می‌شوند و برخی از دستگاه‌های قدیمی‌تر فقط به پورت DVI مجهز هستند. تعداد بسیار کمی از مانیتورها نیز از سیگنال‌های مسیریابی USB Type-C پشتیبانی می‌کنند.

پیش از خرید کارت گرافیک مطمئن شوید به رابط‌های مورد نیاز برای مانیتور شما مجهز باشد. چرا که درصورت عدم پشتیبانی مجبورید از مبدل‌های ورودی استفاده کنید که تجربه بصری را کاهش می‌دهد و مانع استفاده از توان کامل کارت گرافیک می‌شود.

تکنولوژی‌های G-Sync ،Vsync و FreeSync

فناوری‌های G-Sync و FreeSync به ترتیب توسط انویدیا و ای‌ام‌دی معرفی شده‌اند. این فناوری‌های بیشتر در اجرای بازی کاربرد دارند و کارت‌های گرافیک برخوردار از آنها بازی را به شکلی روان و بدون پارگی یا کاهش نرخ فریم روی مانیتور با نرخ رفرش پایین به تصویر می‌کشد.

نکته مهم این است که کارت گرافیک انویدیا با مانیتور مبتنی بر فناوری G-Sync و کارت گرافیک AMD با مانیتور FreeSync سازگاری بهتری دارد.

متاسفانه مانیتورهای با تکنولوژی G-Sync انویدیا به علت فروش امتیاز تکنولوژی توسط این کمپانی از قیمت به مراتب بالاتری نسبت به مانیتورهای FreeSync بهره می‌برند.

انتخاب کارت گرافیک متناسب با پردازنده و حافظه رم

با وجود این که کارت گرافیک مهمترین قطعه در پردازش ویدیویی است اما تنها با اکتفا به این قطعه نمی‌توانید تجربه‌ بصری بی‌نقصی داشته باشید. در واقع کارت گرافیک بایستی در تناسب کامل با رم و پردازنده مرکزی قدرتمند خریداری شود تا بیشترین بهره را از آن ببرید.

اگر پردازنده شما قدیمی بوده یا قدرت کافی برای نداشته باشد، نمی‌توانید از تمام توان کارت گرافیک بهره ببرید. همانطور که در راهنمای خرید رم گفتیم، برای اجرای بازی‌های با گرافیک بالا به دستکم ۸ گیگابایت رم نیاز دارید. بنابراین اگر رم شما کمتر از این میزان باشد یا پردازنده‌ای قدیمی داشته باشید، خرید کارت گرافیک بالارده به معنی دور ریختن پولتان خواهد بود.

حتما می‌دانید که مصرف برق بالای کارت‌های گرافیک به معنای تولید گرمای زیاد است. از این رو پیشبینی سیستم کولینگ مناسب برای کارت گرافیک امری حیاتی است.

اگر قصد اورکلاک دارید و یا در بازه‌های طولانی پردازش‌های سنگین انجام می‌دهید، بهتر است یک سیستم کولینگ هوایی مناسب تهیه کنید تا علاوه بر کاهش سرعت استهلاک قطعه، عملکرد کامل آن را نیز تضمین کنید.

آیا برند کارت گرافیک مهم است؟

حتما تاکنون هنگام خرید کارت گرافیک شاهد اختلاف قیمت یک کارت مشابه از دو برند متفاوت شده‌اید. برای مثال قیمت کارت‌های سری ۳۰ از برند ناشناخته Palit تقریبا نصف قیمت همین کارت‌ها از برند ایسوس (Asus) است.

علت این امر این است که با وجود بکارگیری چیپ گرافیکی یکسان، عواملی چون برندینگ، اختلاف در کیفیت ساخت بدنه و متریال مصرفی، فن‌های تعبیه شده، سیستم هیت سینک، بک پلیت، زیبایی و گاها سرعت کلاک متفاوت باعث اختلاف قیمت می‌شود. موارد مهمی که می‌تواند بر تجربه کاربری تاثیری زیادی داشته باشد.

به دلیل حساسیت بالای این قطعه پیشنهاد می‌شود همواره برندهای شناخته شده‌ای چون ایسوس، ام‌اس‌آي (MSI)، گیگابایت (Gigabyte) و زوتاک (ZOTAC) را در اولویت خرید خود قرار دهید.

فهرست قیمت بهترین برندهای کارت گرافیک

جمع‌بندی راهنمای خرید کارت گرافیک

کارت گرافیک حیاتی‌ترین قطعه به منظور تجربه بصری کامپیوتر است که برای گیمرها و فعالین صنعت مدیا از اهمیت بسیار ویژه‌ای برخوردار است. این قطعه بایستی در یک تناسب کامل با رم، پردازنده، منبع تغذیه و مانیتور خریداری شود، تا امکان تجربه‌‌ای کم نقص را برای کاربر فراهم آورد. این قطعات گران قیمت به طور ویژه توسط دو کمپانی انویدیا و ای‌ام‌دی تولید می‌شوند. با این حال معمولا بازار کارت‌های بالارده و گیمینگ به واسطه‌ی تکنولوژی‌های جدیدتر رندر تکسچر و نور در اختیار انویدیا است. برای خرید یک کارت گرافیک ملاک قرار دادن جداگانه ویژگی‌ها و انتخاب به وسیله آن روش مناسی نیست و بهتر است همان طور که در بخش نام گذاری‌ها شرح دادیم، براساس مدل خرید کنید. با این حال در نظر داشته باشید که در شرایط فعلی خرید مدل پرچمدار هر سری، هزینه اضافی کردن بابت چیزی است که هرگز از تمام توان آن استفاده نخواهید کرد. [see_also]44252[/see_also]